تحلیل تناسب اراضی با استفاده از مجموعه متنوعی از عوامل موثر بر تولید کمی و کیفی محصولات و بررسی پیچدگی­های روابط آن­ها باهم، و همچنین نقشه­برداری کاربری اراضی، از مفیدترین کاربردهای سامانه اطلاعات جغرافیایی وکاربرد مدل­های تصمیم­گیری چندمعیاره در مدیریت منابع زمین است. در پژوهش حاضر، ارزیابی کیفی تناسب اراضی با استفاده از مدل های فرآیند تحلیل سلسله مراتبی فازی و پارامتریک برای محصول گندم آبی و یونجه مورد بررسی قرار گرفت. مشخصات خاک، شرایط اقلیمی، توپوگرافی و دسترسی به آب، جاده و مراکز جمعیتی، بر اساس چارچوب سازمان خواربار جهانی و کشاورزی و نظرات کارشناسان انتخاب شد. تابع درونیابی برای ویژگی­های کیفی و کمی موردنظر، استفاده شد وارزیابی بر اساس مدل­های پارامتریک و فرآیند تحلیل سلسله مراتبی فازی انجام شد. بر اساس مدل پارامتریک، مقادیر شاخص های زمین برای گندم و یونجه از 50 درصد در برخی نقاط تا 78 درصد در منطقه مورد مطالعه متغیر است،که دشت را به طبقات مناسب  (S2)و خیلی مناسب (S1) طبقه بندی می کند. مقادیر ترجیحی فرآیند تحلیل سلسله مراتبی فازی برای کشت گندم و یونجه به ترتیب در منطقه مورد مطالعه از 25 تا 73 درصد و 24 تا 50 درصد می­باشد که به عنوان متوسط تا خیلی زیاد طبقه بندی می­شود. ضریب کاپا کوهن بین شاخص­های پارامتری زمین و مقادیر ترجیحی فرآیند تحلیل سلسله مراتبی فازی با عملکرد گندم و یونجه مشاهده شده، به ترتیب بین 03/0 تا 237/0 و 001/0 تا 04/0 متغیر است که اعتبار هر دو مدل در برآورد تناسب اراضی برای تولید محصول در منطقه مورد مطالعه را تایید می­کند. نتایج مطالعه حاضر نشان می­دهد که فرآیند تحلیل سلسله مراتبی فازی یک استراتژی موثر برای افزایش دقت وزنی معیارهای موثر بر تحلیل تناسب زمین نسبت به روش سنتی برای شناسایی محدودیت­های کشت محصولات می باشد.

در این مقاله جهت مدیریت سیلاب در حوزه گرگانرود، از مدل تصمیم گیری چندمعیاره ویکور استفاده شده است. گزینه های مدیریت سیلاب شامل حفظ شرایط طبیعی، بهره برداری از سد گلستان، احداث گوره، احداث کانال انحراف، سامانه پیش بینی و هشدار سیل، استفاده از بیمه سیل و سامانه پیش بینی و هشدار سیل توام با بیمه سیل رتبه بندی شده اند. سپس نتایج آن با مدل و زنده ساده و مقایسه شده است. به منظور ارزیابی گزینه ها از 11 معیار شامل تلفات جانی مورد انتظار، نرخبازیابی، نرخ تدریج، خسارت مورد انتظار سالانه، احساس امنیت مردم، نرخ اشتغال زائی، مشارکت مردمی، حفظ و بهبود مناظر طبیعی، حفاظت از زیستگاه حیات وحش، حفاظت از کیفیت آب و امکان پذیری فنی و سرعت اجراء استفاده شده است. نتایج رتبه بندی نشان داده که در صورت کاهش میزان پارامتر ویکور، مدل به معیارهای اجتماعی، اقتصادی و فنی اهمیت بیشتری داده است. با افزایش میزان پارامتر ویکور، حساسیت مدل نسبت به تغییر پارامتر ویکور افزایش یافته است. مدل ویکور بر خلاف مدل و زنده ساده حساسیت کمتری نسبت به تغییر وزن معیارها داشته ولی به معیارهای اقتصادی و فنی حساسیت بالایی داشته است. در این تحقیق به دلیل اهمیت بالای معیارهای اجتماعی مدل ویکور توصیه شده است.

زمینه و هدف تصمیم گیری شامل بیان درست اهداف، تعیین راه حل های مختلف و ممکن، ارزیابی امکان پذیری آنان، ارزیابی عواقب و نتایج ناشی از اجرای هر یک از راه حل ها و بالاخره انتخاب و اجرای آن می باشد. کیفیت مدیریت اساسا تابع کیفیت تصمیم گیری است. در اکثر موارد، تصمیم گیری ها وقتی مطلوب و مورد رضایت تصمیم گیرنده است که تصمیم گیری براساس چندین معیار مورد بررسی قرار گرفته باشد. معیارها ممکن است کمی یا کیفی باشند. در روش های تصمیم گیری چند معیاره که در دهه های اخیر مورد توجه محققان قرار گرفته است به جای استفاده از یک معیار سنجش بهینگی، از چندین معیار استفاده می شود. تصمیم گیری در پروژه های محیط زیستی، عملی دشوار و پیچیده است، که لزوم تعادل بین عوامل سیاسی اجتماعی، محیط زیستی، اکولوژیک و اقتصادی در این پروژه ها، مدیریت و تصمیم گیری در این حوزه را دشوارتر می سازد. در مدل های چند معیاره (MCDM)، تعدد معیارها، پیچیدگی داده ها و پویایی محیط، از جمله عواملی هستند که مساله تصمیم گیری را به چالشی در دهه های اخیر مبدل نموده است. روش بررسی این تحقیق به صورت مروری می باشد که با استفاده از منابع کتابخانه ای و سایت های مرتبط به بررسی موضوع پرداخته و معرفی فرآیند تصمیم گیری و اصطلاحات آن انجام شده است. یافته ها روش های تصمیم گیری به کار رفته در پروژه های مختلف محیط زیستی با اهداف مشخص شرح داده شد و مدل مفهومی روش های جبرانی به همراه کاربرد آنها ارایه شد. بحث و نتیجه گیری در نهایت، یک جمع بندی از انواع پروژه های محیط زیستی که می توانند تحت پوشش این مدل ها قرار گیرند و مدل های مورد استفاده در مورد هر نوع پروژه، ارایه گردیده است.

در تعیین تخصیص منابع آب، ابتدا، وضعیت محتمل منابع و مصارف حوضه آبریز سناریوسازی می شود سپس، این سناریوها در چارچوب مدیریت بهم پیوسته منابع آب بر اساس اثرات مکانی از دید شاخص های توسعه پایدار ارزیابی شده و سناریوی برتر ملاک تخصیص آب قرار می گیرد. در این ارزیابی ها، وجود همزمان توزیع مکانی اثرات تخصیص آب و اندرکنش های آن در ماتریس تصمیم، دو ویژگی کلیدی هستند که اغلب در فرایند ارزیابی سناریوها مورد توجه واقع نمی شوند. در تحقیق حاضر، به منظور اعمال دو ویژگی فوق، دو روش ارزیابی چندمعیاره مکانی تلفیق شده و در فرایند ارزیابی سناریوهای تخصیص آب حوضه ارس به کار گرفته شده است. نتایج این تحقیق نشان داد که مدل سازی توزیع مکانی اثرات سناریوهای تخصیص آب و اندرکنش های مکانی آنها از طریق روش های ارزیابی ساده، امکان پذیر نیست. ساده سازی و صرف نظر کردن دو ویژگی کلیدی فوق در فرایند ارزیابی سناریوها، می تواند عدم قطعیت قابل توجه بر نتایج رتبه بندی ها با ضریب اسپیرمن 0/1-تحمیل کند. در تحقیق حاضر با به کارگیری رویکرد تصمیم گیری چندمعیاره مکانی-تلفیقی و اعمال توأم دو ویژگی کلیدی فوق، سناریوی چهارم حائز رتبه برتر شد. رویکرد ارزیابی چندمعیاره مکانی-تلفیقی پیشنهادی در مقایسه با مدل های ساده، نتایج رتبه بندی متفاوت تر و دقیق تر با ضریب همبستگی 5/0، 6/0 و 7/0 ارائه کرد. . .

مشکل پارکینگ یکی از موضوعات مهم در زندگی شهری است؛ زیرا بسیاری از شهروندان مقدار زیادی از انرژی و زمان خود را برای یافتن پارکینگ مناسب از دست می دهند. علاوه بر این، افزایش مصرف سوخت، حجم ترافیک، و رانندگی های غیرضروری مشکلات اجتماعی، اقتصادی، و زیست محیطی فراوانی برای شهروندان به وجود می آورد. در همین راستا، در این مقاله یک سامانه شهروندمحور مبتنی بر تحلیل تصمیم گیری چندمعیاره مکان آگاه و GISبرای جست وجو و مسیریابی پارکینگ ها ارایه شده است. این برنامه کاربردی از سه بخش اصلی تشکیل شده که شامل دو بخش مدیریت پارکینگ محلی و مدیریت جامع پارکینگ ها در بستر وب و یک بخش پارکینگ یاب مبتنی بر تلفن همراه است. بخش های کاربردی مدیریت پارکینگ محلی و مدیریت جامع پارکینگ ها اطلاعات مربوط به هر پارکینگ را جمع آوریو به بخش کاربردی پارکینگ یاب منتقل می کنند. شهروندان می توانند با تعیین اولویت معیارهای موجود در بخش پارکینگ یاب مناسب ترین پارکینگ و مسیر دست یابی به آن را دریافت کنند. از این برنامه به منظور بهبود مسیریابی جای پارکدر شهر یزد استفاده شد. در ادامه، به منظور ارزیابی برنامه، از 55 نفر از شهروندانی که از آن استفاده کرده اند نظرسنجی شد. نتایج نشان می دهد 4/36 درصد از افراد شرکت کننده بیشتر از 10 بار در ماه و بیشتر در ساعات بعد از ظهر (6/63 درصد) و روزهای تعطیل (20 درصد) از این برنامه استفاده کرده اند. همچنین، این برنامه سبب کاهش زمان جست وجو (5/54 درصد به میزان کمتر از 10 دقیقه و 4/16 درصد بیش از 15 دقیقه) و افزایش کارایی استفاده از سیستم های پارکینگ شده است.

یکی از مشکلات عمده در برنامه ریزی شهری با توجه به رشد جمعیت و کمبود مکان های مناسب برای رشد شهری، تعیین اراضی مناسب برای گسترش فیزیکی شهر است. شهر قاین مرکز اداری-سیاسی شهرستان قاینات در استان خراسان جنوبی از نظر اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و صنعتی در حال توسعه می باشد و از آنجایی که استفاده از سرزمین بدون در نظر گرفتن پتانسیل های اکولوژیک، علاوه بر تخریب محیط زیست، آنرا از توسعه پایدار نیز دور می کند بنابراین، تعیین قابلیت های اکولوژیک شهر به منظور توسعه شهری آن ضروری است. این پژوهش با هدف تعیین مکان های مناسب جهت توسعه شهری، در شهر قاین، انجام گرفت. بدین منظور از میان روش های تصمیم گیری چندمعیاری (MCDM)، روش ترکیب خطی وزن دار به دلیل امکان استانداردسازی نقشه های معیار و اختصاص وزن های متفاوت به آنها، انتخاب و در سامانه اطلاعات جغرافیایی بر پایه مشاهدات محیط طبیعی (6 معیار)، توان اکولوژیکی شهر مذکور در محدوده حریم نهایی شهر و اراضی پیرامونی آن ارزیابی شد. نتایج حاکی از آن است که از مجموع 12/225 کیلومتر مربع مساحت محدوده مورد مطالعه، 21/50 کیلومتر مربع جهت توسعه شهری از تناسب زیادی برخوردار است و 26/7 کیلومتر مربع تناسب متوسط و 95/1 کیلومتر مربع تناسب کمی جهت توسعه شهری دارند و مساحت 7/165 کیلومتر مربع برای توسعه شهر قاین نامناسب ارزیابی شد و قابلیت توسعه شهری را ندارد. در حال حاضر، پراکنش فضایی مراکز جمعیتی شهر بیشتر در کاربری تناسب زیاد قرار دارد که به دلیل دارا بودن اراضی با شیب مناسب و شرایط خوب خاک شناسی و زمین شناسی ظرفیت بسیار خوبی برای توسعه و جمعیت پذیری دارد.